Verslag van een succesvolle lobby
Door Rutger Henneman
(eerst verschenen op www.groen010.wordpress.com)
Het is ons gelukt! We hebben een Groenloket!
Op 14 november stemden 29 raadsleden voor de motie groenloket van Groenlinks, Nida, CDA, PvdA, ChristenUnie-SGP en SP. Met 16 stemmen tegen is dat een mooie meerderheid die het voorstel van Groen010 voor een groenloket hebben omarmd. De motie is het einde van een succesvolle lobby, waarbij we alles uit de kast hebben getrokken. Maar het is ook het begin van een proces van de komende jaren waarin dat groenloket verder vorm gaat krijgen. Voordat we daarover gaan nadenken, is het toch leuk om even uitgebreid verslag te doen van de spannende paar weken die we achter de rug hebben.
Verkiezingen als hefboom
We liepen al een tijd met het idee rond om te een lobby te starten voor een groenloket. Al bij de eerste verkennende gesprekken over het oprichten van Groen010 in de herfst van 2016 zagen we voor ons dat er iets van een groenloket zou moeten komen. Tijdens het stadslandbouwfestival ER Groeit werd het idee gelanceerd voor het schrijven van een ‘burgermotie’. Dit gaf aan dat er veel steun was binnen de groene beweging voor een dergelijke lobby. We besloten om na de zomervakantie in 2017 te starten. We vermoedden dat de naderende gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 dan al voelbaar waren in het politieke landschap. Politieke partijen zouden sneller overtuigd worden door een groep groene initiatieven en organisaties als ze in het achterhoofd hielden dat ze daarmee beloond konden worden tijdens de verkiezingen, dachten we.
Enthousiast onthaal
Halverwege september gingen we los. We hebben alle politieke partijen gevraagd of we langs konden komen om ons voorstel voor een groenloket toe te lichten. We kregen direct een aantal hele positieve reacties. Er volgde een reeks gesprekken met politieke partijen: SP, Groenlinks, ChristenUnie-SGP, D66 en PvdA. Voor Nida hoefden we zelfs niet langs te komen. Zij mailden enthousiast dat we op hun steun konden rekenen. In deze gesprekken ontstond al snel het idee om tijdens de voorbesprekingen van de begrotingsgesprekken in te spreken bij de gemeenteraad.
De eerste hobbel
We werden verrast toen we een week na deze gesprekken vanuit verschillende hoeken gefeliciteerd werden dat er een ‘Motie Groenmakelaar’ door de gemeenteraad was aangenomen. Deze motie was ingediend door Groenlinks, D66 en PvdA. Wij waren niet op de hoogte dat zij die motie zouden indienen. En toen we de motie lazen hadden we gemengde gevoelens. Ja, een groenmakelaar zou door ons gesignaleerd probleem oplossen. Een groenmakelaar zou namelijk groene initiatieven kunnen steunen door de vele gemeentelijke diensten heen. Maar een groenmakelaar is bijvoorbeeld geen garantie voor meer transparantie en een gelijk speelveld. Een groenmakelaar zou misschien zelfs tot nog minder transparantie kunnen leiden, als het iemand is die achter de schermen alles voor groeninitiatieven regelt.
Het was voor ons ook onduidelijk of de indieners van deze motie dit deden als reactie op onze gesprekken. Wij waren bang dat het bij deze motie zou blijven. Nadat we onze twijfels bij de ons goedgezinde partijen hadden neergelegd, was al snel duidelijk dat er nog steeds bereidheid heerste bij de partijen om verder te gaan met een motie voor een groenloket. Wij gingen dus ook door met onze plannen om in te spreken bij voorbereidende gesprekken over de begroting op 25 oktober.
Op naar de publieke tribune!
Een twintigtal mensen uit de groene beweging was naar het stadhuis gekomen omdat ze het inspreek moment niet wilden missen. En om te laten zien dat ze ons voorstel voor een groenloket steunden. MelO had een gepassioneerd verhaal voorbereid. Caroline en Rutger zaten erbij om mee te helpen met het beantwoorden van vragen. Ook hadden we een mooie document gemaakt over het groenloket, wat we aanboden aan de volksvertegenwoordigers. Het was een overweldigend gevoel dat we ons als groenbeweging op deze manier lieten horen en zo goed samenwerkten voor iets wat de vergroening van Rotterdam naar een hoger niveau kan tillen.
Argumenten
Toch stond ons hart even stil toen een raadslid tijdens het inspreekmoment voorstelde om geen motie in te dienen voor een groenloket, maar een motie om onderzoek te doen naar wat een groenloket zou gaan kosten. Wij vreesden dat een dergelijk onderzoek zou betekenen dat een groenloket zou worden uitgesteld tot na de volgende verkiezingen en begrotingsgesprekken. Voor je het weet zouden we twee jaar verder zijn, voordat het groenloket er werkelijk zou komen.
Om het debat in de publieke opinie op te voeren heeft Rutger een artikel geschreven wat in Vers Beton is gepubliceerd: ‘Zet een groenloket niet in de wacht‘. Een wat uitgebreider artikel geeft je de mogelijkheid nog eens een gedetailleerder beeld te schetsen van hoe een groenloket eruit zou kunnen zien. Want het moest duidelijk worden dat een groenloket geen geld gaat kosten, maar geld gaat opleveren, omdat het de bureaucratie gaat versimpelen. Uitstel van een groenloket zou een enorme domper zijn en een dramatische aantasting van het uithoudingsvermogen van de jonge zich ontwikkelende groene beweging. Het artikel moest snel gepubliceerd worden, om nog van invloed te zijn voor de begrotingsgesprekken van 9 en 14 november. Na wat nachtelijke uurtjes schrijven en heen en weer bellen en mailen met Vers Beton is het gelukt het artikel op 1 november te publiceren.
Proactief
Door het inspreken hadden we ook de aandacht van de politieke partijen gewekt die we nog niet hadden gesproken. Dus de week erna hebben we nog met Leefbaar Rotterdam gesproken, met VVD en de Partij voor de Dieren.
Een volgend spannend moment volgde na de commissievergadering Bouwen, Wonen en Buitenruimte van 2 november. Daarin meldde Wethouder Eerdmans dat hij ons voorstel steunde en met ons in gesprek wilde. Wij kregen bericht van de politieke partijen die ons vanaf het begin af aan steunden: ‘motie groenloket overbodig. De Wethoudhouder steunt jullie ideeën en wil met jullie in gesprek’. Wij kregen hier direct een onaangenaam gevoel over. Van een gesprek weet je nog niet wat de uitkomst is. Alleen als er een motie wordt aangenomen, weet je zeker dat er een groenloket komt.
Met de naderende begrotingsgesprekken van 9 en 14 november werd het steeds spannender. Vanwege de verrassende reacties van politieke partijen die wel erg enthousiast waren, maar het niet goed lukten om tot voorstellen te komen waar wij echt iets in zagen, besloten we ons pro-actief op te stellen. We hebben zelf een motie geschreven voor een groenloket (Motie Groenloket). De PvdA liet weten dat ze die in zijn geheel wilde overnemen en indienen op 9 november. Dat was een fijne steun in de rug!
Drie Groenloket-moties
Twee dagen van te voren werd er nog contact met ons gezocht door D66 die ook een motie wilde indienen (Motie ‘Groenmakelaar biedt transparantie en helderheid’). Wij konden meekijken en D66 nog van advies voorzien. Na wat heen en weer bellen waren we er blij mee dat er twee verschillende moties werden ingediend. De motie van D66 verwoorde op een voorzichtige manier dat er bij de uitvoering van de motie groenmakelaar gezocht zou moeten worden naar oplossingen voor meer transparantie. Het bood een ‘second best’, voor het geval de motie voor een groenloket geen meerderheid zou halen.
Tijdens het eerste begrotingsgesprek op 9 november werd het nog spannender omdat Groenlinks samen met PvdA, CDA, Nida en ChristenUnie-SGP nog een motie indienden voor een groenloket (Motie Groenloket). Deze motie was nog iets beter dan onze eigen motie.
De ontknoping
Het is tot het laatst spannend gebleven. Op 14 november zou er worden gestemd over de moties. Die dag werden ongeveer 120 moties afgehandeld. Om half acht ‘s avonds, in de pauze van twee uur voor de uiteindelijke stemming, kregen we een bericht dat het er om ging spannen. SP deed inmiddels ook mee met de motie van Groenlinks. Onze motie was ingetrokken (omdat er toch al een motie was ingediend met meer politieke partijen). Er waren nog twee stemmen nodig voor een meerderheid. Alles hing af van D66. Als die mee waren dan was er een meerderheid. Bij het hervatten van de stemming stond ons hart even stil. Stefan Kroon van D66 kreeg het woord. De eerste zin maakte alles nog spannender: ‘Wij trekken onze motie in…’ Bij de tweede helft van de zin konden we gaan juichen: ‘… want we steunen de motie van GroenLinks’. Wij wisten dat er een meerderheid was voor de motie. En een kwartiertje later werd er met 29 stemmen voor en 16 stemmen tegen werd het groenloket een feit. Alle partijen op VVD en Leefbaar Rotterdam na hebben voor de motie gestemd.
Een fijn staaltje democratie
Al met al kunnen we terugkijken op een geslaagde lobby.Dit is hoe democratie bedoeld is! Burgers hebben een goed idee. Politieke partijen luisteren en steunen en denken mee en nemen uiteindelijk zelf een gegrond besluit of ze voor of tegen stemmen. We hebben met alle partijen een goed gesprek gehad. Er is echt naar ons geluisterd. Ook met Leefbaar en VVD die uiteindelijk tegen hebben gestemd hebben we goede gesprekken gehad. We hebben onderling kunnen afstemmen over strategie, en een goed beeld gekregen van de overwegingen van verschillende partijen. Iedereen deed zijn of haar best om zich te verdiepen in de problemen die we signaleerden en de oplossingen die we aandroegen. En uiteindelijk wordt er in een groot samenwerkingsverband van verschillende partijen en met ons als actieve burgers een motie ingediend en aangenomen. Ik heb veel respect gekregen voor de raadsleden waar we mee hebben samengewerkt. Ook de rol van een tijdschrift als Vers Beton als medium voor debat is van onschatbare waarde gebleken.
Slechts het begin: Op naar Groentafel NoII
Nu de motie voor een groenloket aangenomen is, staat de komende tijd (maanden en misschien wel jaren) in het teken van het verder vormgeven (ontwerpen, testen, bijschaven, uitbreiden) van het groenloket. Hoe gaat dat nu verder? We hebben inmiddels al een gesprek gehad met Wethouder Eerdmans en drie ambtenaren over de verdere invulling van het groenloket. Er komt een vervolg gesprek met de ambtenaren waarin we samen proberen advies te formuleren hoe de Wethouder gaat antwoorden op de ingediende motie. Het streven is dat de wethouder in januari zijn antwoord aan de gemeenteraad aanbiedt. De partijen die de motie hebben ingediend laten dan weten of ze akkoord gaan met het antwoord van de wethouder.
Zelf willen we in februari ook met een tweede ‘groentafel’ met de hele groenbeweging in gesprek gaan over hoe iedereen vind dat een groenloket eruit moet gaan zien. We hebben bereikt dat er een groenloket komt en dat we aan tafel zitten bij het ontwerp ervan. De motie en antwoord van de Wethouder zijn niet het einde van een proces, maar een start, een ingang, een eerste bouwsteen. De komende jaren zal het loket stukje bij beetje opgebouwd moeten worden, getest moeten worden, bijgeschaafd, aangevuld met nieuwe inzichten en ideeën. Het is mooi als we ieders input kunnen meenemen in onze gesprekken met de gemeente, zodat er een groenloket komt dat nuttig is voor alle groene initiatieven in Rotterdam. Anders dan we eerder aankondigden, zal deze bijeenkomst niet al op 8 december plaats vinden. Dat konden we niet behappen. Maar de bijeenkomst vind plaats in februari. Houdt onze website en facebook in de gaten voor meer nieuws over deze bijeenkomst.